Cooling Havens – alchemia-nova Greece

Το Cooling Havens είναι μια χρηματοδοτούμενη από την ΕΕ, πρωτοβουλία αστικού σχεδιασμού με επίκεντρο το νερό, που ενισχύει την ανθεκτικότητα της Αθήνας απέναντι στην κλιματική κρίση, ιδίως στα ακραία φαινόμενα καύσωνα και πλημμυρών.

6 Σημεία Δροσισμού

Μέσα από τη δημιουργία ενός δικτύου έξι Σημείων Δροσισμού σε διαφορετικές γειτονιές της πόλης, το έργο επανεισάγει το νερό και το πράσινο στον αστικό ιστό, αξιοποιώντας καινοτόμες, βασισμένες στη φύση εγκαταστάσεις, όπως κήπους συλλογής βρόχινου νερού, βιοκανάλια, κατακόρυφους κήπους και ένα σύστημα άρδευσης με ανακτημένο νερό. Οι εγκαταστάσεις δημιουργούν περισσότερα από 8.000 m² νέας μπλε και πράσινης υποδομής και στοχεύουν σε περίπου 2 – 5 °C μείωση της τοπικής θερμοκρασίας τις ημέρες καύσωνα, ενώ συγκρατούν πάνω από περίπου 70 % των βροχών μεγάλης έντασης. Κάθε σημείο εξοπλίζεται με «έξυπνους» αισθητήρες IoT για θερμοκρασία, υγρασία και κατανάλωση νερού, που συλλέγουν και μεταδίδουν σε πραγματικό χρόνο στοιχεία σε μια Ανοιχτή Βάση Δεδομένων. Με αυτό τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα στους πολίτες να παρακολουθούν τις μετεωρολογικές μετρήσεις και επιτρέπει στην πολιτεία να χαράζει εμπεριστατωμένη και ποιοτική πολιτική.

Τα 6 Σημεία Δροσισμού θα υλοποιηθούν στις παρακάτω περιοχές:

Πάρκο Ιλισίων, Ιλίσια
Χώρος πρασίνου Αγ. Λαύρας (Σταθμός ΗΣΑΠ), Άνω Πατήσια
Πλατεία Λακωνίας, Αμπελόκηποι
Πλατεία Ράμνες, Κολωνός / Μεταξουργείο
Πάρκο Αγ. Νικολάου Πευκακίων, Νεάπολη Εξαρχείων
Φωκίωνος Νέγρη, Κυψέλη

Τα Σημεία Δροσιάς του Cooling Havens δεν είναι απλώς τεχνικές υποδομές· αποτελούν συμμετοχικές πλατφόρμες που συνδυάζουν καινοτόμο σχεδιασμό, τεχνολογία αιχμής και πολιτιστική δημιουργία. Περιλαμβάνουν:

Ενσωματωμένη τεχνολογία υδάτων σε χαμηλό κόστος: Δύο κινητές, επανατοποθετούμενες κατασκευές δείχνουν ότι οικονομικά προσιτές λύσεις μπορούν να μειώσουν μετρήσιμα τη θερμοκρασία και να επεκταθούν σε άλλες γειτονιές.
Έξυπνη παρακολούθηση μικροκλίματος: 25 σταθμοί συλλογής δεδομένων και αισθητήρες IoT μετρούν θερμοκρασία, υγρασία, κατανάλωση νερού και ποιότητα αέρα. Όλα τα δεδομένα δημοσιεύονται σε ένα Open Data Portal, προσβάσιμο από την πόλη και τους πολίτες.
Βελτιστοποίηση με τεχνητή νοημοσύνη: Αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης αναλύουν σε πραγματικό χρόνο τα δεδομένα και ρυθμίζουν ροές νερού και ενέργειας, μειώνοντας το περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Δεδομένα που γίνονται τέχνη: Διαδραστικές πολυμεσικές εγκαταστάσεις μετατρέπουν τα κλιματικά δεδομένα σε οπτικές εμπειρίες, εμπλέκοντας το κοινό και ενισχύοντας τη βιωματική μάθηση γύρω από το νερό.
Οικοσύστημα συν‑δημιουργίας: Από τη Σχολή Νερού της Αθήνας έως τον Ανοικτό Διαγωνισμό Σχεδίου, το έργο καλεί μαθητές, καλλιτέχνες, τεχνικούς και δημοτικούς υπαλλήλους να συν-σχεδιάσουν, να συντηρήσουν και να επεκτείνουν τις παρεμβάσεις, δημιουργώντας μια νέα κουλτούρα νερού στην πόλη.

Συμμετοχή των Πολιτών

Πέρα από τις σύγχρονες εγκαταστάσεις, το έργο περιλαμβάνει και ένα σύνολο δράσεων που ενισχύουν τη συμμετοχή των κατοίκων της Αθήνας, την εκπαίδευση και την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση:

Σχολή Νερού της Αθήνας & Ψηφιακό Εργαστήριο Μνήμης Νερού: Εκπαιδευτικά μονοπάτια και εργαστήρια αφήγησης ιστοριών γύρω από το νερό.
Εκπαίδευση Στελεχών Δήμου: Εκπαίδευση 25 δημοτικών υπαλλήλων στη συντήρηση των εγκαταστάσεων με στόχο τον ανθεκτικό σχεδιασμό.
Κέντρα Συμμετοχής Πολιτών: Τουλάχιστον 10 εργαστήρια συν-διαμόρφωσης στις περιοχές παρέμβασης, με στόχο τη συμμετοχή άνω των 120 κατοίκων στον σχεδιασμό.
Ανοικτό Εργαστήριο Δημόσιων Δεδομένων: Πολίτες, ερευνητές και φορείς έχουν πρόσβαση σε ζωντανές μετρήσεις και πληροφορίες για να παρακολουθούν και να κατανοούν τη χρήση του νερού.
Πράσινες Θέσεις Εργασίας: Κατάρτιση 40 ανέργων στη συντήρηση υποδομών βασισμένων στο νερό και το πράσινο.
Οπτικοποίηση δεδομένων μέσω έργων τέχνης: Καλλιτέχνες και επιστήμονες συνεργάζονται για να μετατρέψουν τα περιβαλλοντικά δεδομένα σε οπτικές αναπαραστάσεις, κάνοντας τα προσιτά και κατανοητά για όλους.

Με αυτόν τον τρόπο, το Cooling Havens δεν περιορίζεται σε υποδομές, αλλά δημιουργεί ένα ολοκληρωμένο οικοσύστημα βιώσιμων λύσεων που ενδυναμώνει τους πολίτες, μεταμορφώνει τις γειτονιές και συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας πιο ανθεκτικής, πράσινης και ανθρώπινης Αθήνας.

Ο Ρόλος Μας

Ο ρόλος της alchemia-nova Greece είναι να σχεδιάσει, να παρακολουθεί και να αξιολογεί όλες τις υποδομές για βιώσιμη διαχείριση, εξοικονόμηση και επανάκτηση των υδάτινων πόρων.

Εταίροι του έργου

Όλες οι καινοτομίες που θα αναπτύξει το Cooling Havens θα μεταφερθούν σε τρεις εταίρους που θα λάβουν χρηματοδότηση από το European Urban Initiative: 18η Περιφέρεια Δήμου Βουδαπέστης (Ουγγαρία), Roeselare (Βέλγιο) και Σόφια (Βουλγαρία).

Δείτε το φυλλάδιο του έργου.

Κωδικός έργου: EUI02-098 (European Urban Initiative)
Διάρκεια: 01/12/2024 – 31/05/2028
Συνολικός Προϋπολογισμός: 6.248.416€
Συγχρηματοδότηση: 4,998,732.64 (ERDF)